Przeniesienie praw autorskich a VAT – skutki podatkowe przeniesienia praw autorskich.

Przeniesienie praw autorskich a VAT – aby przeanalizować skutki podatkowe przeniesienia praw autorskich w zakresie podatku VAT należy sięgnąć do dwóch aktów prawnych, a mianowicie do ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 nr 24 poz. 83 ze zm.) oraz do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535 ze zm.).

Przedmiotem ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest utwór. Definicja utworu znajduje się w art. 1 tejże ustawy, zgodnie z którym jest to każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Art. 2 wskazuje natomiast przykładowe wyliczenie utworów, które stanowią przedmiot prawa autorskiego, są to np. utwory wyrażone słowem, muzyczne czy fotograficzne. Na potrzeby dalszych rozważań należy jeszcze wyjaśnić definicję twórcy. Art. 8 ust. 2 stanowi, iż domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Kontynuując analizę związku pomiędzy przeniesieniem praw autorskich a VAT-em, należy odnieść się do ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 5 tejże ustawy opodatkowaniu tym podatkiem podlega m. in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 8 tej ustawy Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W art. 8 ust. 1 pkt. 1  ustawa podkreśla, że przez świadczenie usług rozumie się również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Należy więc uznać, iż przeniesienie praw autorskich a VAT łączy to, iż przeniesienie praw autorskich stanowi świadczenie usług, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Warto zwrócić uwagę na stawkę, jaką takie usługi są objęte. Zgodnie z art. 41 pkt. 1 ustawy
o podatku od towarów i usług, podstawowa stawka podatku VAT wynosi obecnie 23%. Jednakże podatek ten zawiera również liczne stawki preferencyjne. Zgodnie z ustępem art. 41 ust. 2 jedna z takich stawek wynosi 8%. Ma ona zastosowanie dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy. Natomiast pozycję nr 181 tegoż załącznika stanowią usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania. Opodatkowaniu preferencyjną stawką 8% podlegają np. usługi świadczone w ramach działalności gospodarczej polegające na wykonaniu projektu aranżacji wnętrz wraz z przeniesieniem autorskich praw majątkowych. Wskazuje na to interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 września 2015 r. (IBPP2/4512-616/15/WN). Należy zauważyć, iż możliwość skorzystania z preferencyjnej stawki 8% w poszczególnych sprawach będzie uzależniona od tego czy usługodawcę będzie można uznać za twórcę w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a efekty świadczonej przez niego usługi za utwór w rozumieniu tejże ustawy.

Omawiając stosunek między przeniesieniem praw autorskich a VAT-em koniecznie należy odnieść się również do art. 41 ust. 1 pkt. 33 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług. Mianowicie, zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Nie jest jednak jasne, jakie usługi twórców i artystów wykonawców można uznać za związane z kulturą, a jakich nie. W doktrynie podkreśla się, iż chodzi tutaj o usługi związane z kulturą w rozumieniu języka klasyfikacji statystycznej. Wobec czego przyjęto, iż nie ma znaczenia poziom dzieła ani jego zakres tematyczny, lecz ważne jest to, czy klasyfikacja grupuje czynność jego wykonywania jako usługę związaną z kulturą, czy też nie. Podkreślić należy, iż zgodnie z klasyfikacją statystyczną usługi świadczone przez wszelkich twórców, autorów, kompozytorów, rzeźbiarzy, artystów estradowych i innych indywidualnych artystów są związane z kulturą. Wynika to z pisma Urzędu Statystycznego w Łodzi (Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych) z dnia 8 października 2004 r. (OK-5762/KU-526/02-8417/2004, niepubl.).

Natomiast na gruncie art. 41 ust. 1 pkt. 33 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług od podatku zwolnione od podatku są usługi kulturalne świadczone przez indywidualnych twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzane w formie honorariów, w tym za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania utworów. Jednakże usługi, które nie mają kulturalnego charakteru podlegają opodatkowaniu stawką preferencyjną 8% na gruncie art. 41 ust. 2 ustawy w zw. z pozycją 181 załącznika nr do ustawy. Należy jednak mieć na uwadze, że możliwość skorzystania z preferencyjnej stawki 8% zależy od poszczególnej sytuacji, ponieważ konieczne jest, aby uznanie usługodawcy za twórcę, natomiast efektu wykonanej usługi za utwór.

Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą dotycząca doradztwa podatkowego.

Doradztwo podatkowe i postępowania podatkowe – Iwaniak & Fałkowski Kancelaria Radców Prawnych

Autor artykułu 

Michalina Opoka – Prawnik