Spółka partnerska – wady i zalety prowadzenia dział. gosp. w formie spółki partnerskiej
Każda osoba decydująca się na prowadzenie działalności gospodarczej, zastanawia się nad jej formą. Pośród wielu opcji wyróżnić można spółkę partnerską, która posiada, jak każda spółka prawa handlowego, swoje wady i zalety.
I. Definicja spółki partnerskiej.
Jak opisuje to Kodeks spółek handlowych [zwany dalej: KSH], spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników w celu wykonywania wolnego zawodu. Forma ta największą popularnością cieszy się wśród prawników (adwokatów i radców prawnych), jak i lekarzy. Stanowi ona umowę pomiędzy partnerami, którzy zrzeszają się w celu prowadzenia przedsiębiorstwa pod własną firmą. Dzięki temu każdy z nich ma możliwość (jak i obowiązek) wykonywać samodzielnie określony zawód w ramach przedsiębiorstwa przeznaczonego i zdolnego do świadczenia profesjonalnych usług.
Konkludując, aby powstała spółka partnerska potrzebne są minimum dwie osoby fizyczne (partnerów), które zawierają umowę spółki w formie pisemnej pod rygorem nieważności, a następnie dokonuje się jej wpis do rejestru KRS. Niedopuszczalne jest, aby spółkę partnerską tworzyła osoby prawne czy jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Dodatkowo nie wszystkie osoby fizyczne mogą prowadzić takie przedsiębiorstwa, a jedynie te, które wykonują wolne zawody wymienione w art. 88 KSH, czyli m.in. radcy prawni, lekarze, pielęgniarki, architekci, księgowi, tłumacze przysięgli czy inżynierzy budownictwa.
Spółka partnerska należy do spółek osobowych, tzn. nie posiada osobowości prawnej, ale może nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać oraz być pozywaną. Jako podmiot prawa posiada również zdolność wekslową i kredytową oraz może być pracodawcą. Charakteryzuje się odrębnym majątkiem, działaniem pod własną firmą, ponoszeniem odpowiedzialności za zobowiązania całym swoim majątkiem oraz szczególne zasady ponoszenia odpowiedzialności prawnej. Może powstać w tradycyjny sposób, czyli poprzez zawarcie umowy i wpis do rejestru, jak również wskutek przekształcenia z innej spółki prawa handlowego.
Posiadanie przez spółkę partnerską cech podmiotowości prawnej sprawia, że należy do niej stosować odpowiednio przepisy o osobach prawnych. Natomiast w sprawach nieuregulowanych w KSH stosuje się do niej odpowiednio przepisy o spółce jawnej.
II. Zalety spółki partnerskiej.
- Jedną z głównych zalet tej formy jest jej charakter, czyli to, że umożliwia osobom fizycznym złączenie pomysłów i kapitału w celu promocji firmy. Dzięki temu, jako przedsiębiorstwo mogą pełnić szereg profesjonalnych usług z jednej dziedziny, np. połączenie usług świadczonych przez lekarzy we współpracy z pielęgniarkami albo położnymi.
- W celu zawarcia umowy spółki partnerskiej, od 2009 r. wystarczające jest jej sporządzenie w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Warunkiem jest, aby była zawarta przez wszystkich partnerów i każdy z nich był wymieniony z imienia i nazwiska.
- Natomiast w firmie nie ma obowiązku wymieniania wszystkich partnerów, wystarczy nazwisko jednego partnera. Wymagane jest za to dodatkowe oznaczenie: ,,i partner’’ albo ,,i partnerzy’’, ew. ,,spółka partnerska’’ ( w skrócie sp.p.) oraz wskazanie profilu spółki (wolnego zawodu, np. kancelaria adwokacka czy praktyka stomatologiczna).
- Do założenia spółki partnerskiej nie jest wymagany określony kapitał zakładowy (odwrotnie niż w spółkach kapitałowych).
- Do spółki w ramach wkładu można wnieść nie tylko wkłady rzeczowe (tj. np. własność rzeczy), ale też innych świadczeń, np. świadczenie pracy lub usług.
- Każdy partner ma prawo do reprezentowania spółki. Możliwe jest ponadto ustalenie w umowie innych form zarządzania spółką, np. poprzez zarząd.
- Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania wspólnika, powstałe wskutek wykonywania przez niego wolnego zawodu w spółce (tzw. błąd w sztuce). Jak również za zobowiązania będące wynikiem działań osób podległych kierownictwu innego partnera związanych z działalnością spółki.
- W spółce partnerskiej wspólnicy unikają tzw. podwójnego opodatkowania. Oznacza to, że nie muszą płacić podatku dochodowego od osób prawnych, a jedynie muszą opłacić, każdy z osobna, podatek dochodowy od osób fizycznych. Mogą wybrać pomiędzy rozliczaniem się na zasadach ogólnych a podatkiem liniowym.
- Istnieje możliwość stosowania tzw. uproszczonej księgowości, która opiera się na prowadzeniu podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zamiast pełnej księgowości.
III. Wady spółki partnerskiej.
- Spółkę partnerską mogą założyć wyłącznie osoby fizyczne wykonujące wolne zawody. Dodatkowe obostrzenia dotyczą niektórych zawodów, kiedy ustawa pozwala na zawarcie spółki jedynie z określonym kręgiem osób wykonujących wolny zawód (np. adwokaci nie mogą zawiązać spółki z architektami lub lekarzami, a jedynie z radcami prawnymi, doradcami podatkowymi etc.).
- Jednym z wymagań powstania spółki partnerskiej jest jej wpis do rejestru KRS, co wiąże się z określonymi kosztami.
- Każdy partner jest obowiązany do samodzielnego opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne. Comiesięczna płatność na rzecz ZUS wynosi obecnie ok 1200 zł, mnożąc tę kwotę przez liczbę partnerów powstaje stosunkowo stały miesięczny koszt.
- Zgodnie z ustawą o podatku cywilnoprawnym istnieje konieczność zapłaty podatku od umowy spółki, a także od jej zmiany. Stawka tego podatku dla umowy spółki wynosi 0,5% podstawy opodatkowania (dla spółek osobowych jest to wartość wkładów). Przykładowo wartość wkładów do spółki wyniosła 10 tys. zł x stawka 0,5% = 50 zł.
- W przypadku utraty kwalifikacji do wykonywania wolnego zawodu przez jednego z partnerów, następuje jego wystąpienie ze spółki z końcem roku obrotowego.
- Konieczność istnienia min. dwóch wspólników w spółce. W wypadku pozostania w spółce tylko jednego partnera, ulega ona rozwiązaniu (jednoosobowa spółka partnerska może działać jedynie przez rok, tylko po spełnieniu określonych warunków zawartych w ustawie).
IV.Podsumowanie.
Podsumowując, wybór spółki partnerskiej jako formy prowadzenia działalności gospodarczej jest jedną z lepszych opcji dla osób wykonujących wolne zawody. Dzieje się tak ze względu na ograniczoną odpowiedzialność za tzw. błędy w sztuce partnera oraz uniknięcie podwójnego opodatkowania.
Nie bez znaczenia jest również (zwłaszcza na etapie tworzenia spółki) łatwość jej założenia (ustawa nie wymaga formy aktu notarialnego umowy spółki), stosunkowo niewielkie koszty rejestracji oraz brak konieczności posiadania kapitału zakładowego.
Warto jednak zauważyć, że do założenia spółki partnerskiej potrzebnych jest min. 2 partnerów, a koszty składek wnoszonych do ZUS przez każdego z nich stanowią znaczny wydatek.
Autor artykułu
Paulina Miksza – Prawnik